Saturday, March 26, 2011

پشت پرده یک رقابت


پس از سپری شدن چهار روز از اکران شدن دو فیلم "جدایی نادر از سیمین" ساخته اصغر فرهادی برنده خرس طلایی از جشنواره بین المللی برلین و "اخراجی ها سه" ساخته مسعود دهنمکی که سری قبلی اخراجی ها ساخته او رکورد دار فروش در سینما ایران است، با اختلافی نود میلیون تومانی اخراجی ها (با دویست و نود میلیون تومان) از جدایی نادر از سیمین (با دویست میلیون تومان) در باجه های سینمای تهران پیشی گرفته
در نگاهی شتاب زده شاید برخی نتیجه بگیرند که مسعود دهنمکی این رقابت را به نفع خود تمام خواهد کرد، اما نگاهی عمیق تر عوامل موثر زیادی را در نظر متبادر می سازد که نادیده گرفتن این فاکتورها منتهی به نتیجه گیری درستی نخواهد شد، تعداد سالن هایی که به اخراجی ها اختصاص داده شده در حدود ده سالن بیش تر است، اخراجی ها از حمایت دولتی برخوردار است، ایام ایام نوروز است و زمان شادی مردمی که در تمام سال پتک غم و زاری بر سرشان کوفته می شود و جشن نوروز تنها بهانه برای شادی و امیال فروخورده است و فیلم اخراجی ها در ژانر کمدی و فیلم جدایی نادر از سیمین در ژانر درام اجتماعی........
این ها همه فاکتورهایی مهم در اختلاف فروش این دو فیلم است اما مهمترین عامل عدم آگاهی مردم است... کافی است در هنگام اتمام یک سانس اخراجی ها جلوی در خروجی بروید و بینندگان را تماشا کنید، خواهی دید که این مردم اکثرا نه بسیجی اند، نه ساندیس خور و نه ذوب در ولایت و اتفاقا در کمال تعجب خواهید دید که بسیاری از این بینندگان افرادی هستند که منتقد و معترض اند و هوادار جنبش سبز...
حال فروش این دو فیلم را جداگانه بررسی کنیم، اخراجی ها نسبت به شماره قبلی خود فروش به مراتب کمتری داشته است تا جایی که خبرگزاری ایرنا وابسته به دولتی که همه جوره حمایت های مادی و معنوی خود را شامل حال مسعود دهنمکی و فیلمش کرده، می نویسد: اخراجی های سه برای فروشی چون اخراجی های دو باید منتظر وقوع سونامی در گیشه های سینما باشد هرچند کاگردان این فیلم نظری جز این دارد।
اما جدایی نادر از سیمین، پس از درو کردن بهترین جوایز جشنواره فیلم برلین موسوم به برلیناله (جایزه بهترین فیلم این جشنواره و دو خرس نقره ای برای گروه بازیگران زن و مرد) و حمایت کارگردان موفق این فیلم از جنبش سبز در ایام شاد نوروزی با فضای غمگین و تصویر کشیدن حقایق جامعه پا به اکران عمومی گذاشت و با فروش دویست میلیونی و جذب بسیاری از مخاطبان سابق اخراجی ها فروش بسیار خوبی با توجه به عوامل ذکر شده، داشته است اما باید منتظر ماند که پس از اتمام اکران عمومی این دو فیلم چقدر فروش خواهند کرد!
با همه این تفاسیر این رخداد حقیقتی پیش روی ما نمایان می سازد، سطح آگاهی عمومی آن هم در پایتخت با وجود تمرکز اکثر امکانات فراهم کننده آگاهی به حدی نرسیده که مردم کمی به خود زحمت بدهند به سالن های بی کیفیت تر بروند و دو ساعت از شادی خود صرف نظر کنند و کمی به فکر فرو روند...
و اما از نظر نگارنده این مقاله، حقیقتی بزرگ تر در ورای این رقابت خوابیده است، و آن لزوم اصلاح است و دوری از انقلاب...
هیچ تضمینی نیست که پس از وقوع انقلاب اقلیتی عوام فریب آهسته آهسته نتوانند دلسوزان این مرز و بوم را با فریب دادن مردم از صحنه با نقابی نو به در کنند و دیکتاتوری نوپایی پدید آورند! اما با روندی اصلاحی می توان سطح درک عمومی را آهسته افزایش داد به آگاهی پایدار رسید.....
البته باید متذکر شد که منظور از اصلاح فعالیت در زیر پرچم منحرف کنونی نیست و کمترین خواسته این نوع اصلاح اساسی آزادی زندانیان سیاسی، برگزاری انتخابات آزاد، لغو نظارت استصوابی و عملکرد خبرگان به وظایف قانونی خود است